Dwie wypłaty lub dwie umowy o pracę a Polski Ład (ulga dla klasy średniej i nowy mechanizm pobierania podatku)

Miesięczną zaliczkę na podatek oblicza się od łącznego dochodu zatrudnionego osiągniętego przez niego w danym miesiącu. Stąd, gdy w danym miesiącu ma miejsce więcej niż jedna wypłata na rzecz danej osoby, to każdą kolejną wypłatę płatnik powinien rozliczać narastająco, tj. łącznie z uwzględnieniem wypłaty wcześniejszej. To bardzo istotna reguła, również w kontekście rozliczania ulgi dla klasy średniej oraz stosowania nowego mechanizmu pobierania zaliczek podatkowych.

Do rozliczeń dwóch lub więcej wypłat dla pracownika w jednym miesiącu polecamy używać specjalnie przygotowany do tego kalkulator (link w artykule).

Rozstrzygając poruszone zagadnienie należy przypomnieć, że pracodawca, który wypłaca pracownikowi w jednym miesiącu różne składniki płacy w różnych terminach powinien:

• sumę składek ZUS naliczonych od obu wypłat wykazać w jednym bloku raportu ZUS RCA;
• zastosować w miesiącu jedne koszty uzyskania przychodu oraz jedną kwotę, o którą pomniejsza się zaliczkę na podatek (pod warunkiem złożenia przez pracownika PIT-2) – zasada ta obowiązuje również wtedy, gdy w pracownik w jednym miesiącu ma wypłacane wynagrodzenie np. za dwa miesiące (np. za miesiąc bieżący i ubiegły).

Wyjaśnijmy w tym miejscu, że wysokość zryczałtowanych kosztów uzyskania uwzględnianych do obliczeń w danym miesiącu nie może przekroczyć normy miesięcznej – bez względu na to, za jaki okres wypłacane jest w tym miesiącu wynagrodzenie. A zatem jeśli dojdzie przykładowo do skumulowania w jednym miesiącu wypłat pensji za dwa miesiące, to płatnik powinien uwzględnić tylko jedną normę kosztów. Oczywiście pracownik w zeznaniu rocznym może uwzględnić koszty uzyskania za wszystkie miesiące zatrudnienia i w ten sposób finalnie nie będzie stratny, odzyskując podatek „nadpłacony” z racji zastosowania w jego przypadku jednych kosztów do wynagrodzeń za dwa miesiące.

Miejmy także na uwadze, że miesięczną zaliczkę na podatek oblicza się od łącznego dochodu pracownika osiągniętego przez niego w danym miesiącu, na który składają się wszystkie uzyskane w tym okresie – czyli postawione do dyspozycji bądź wypłacone – przychody ze stosunku pracy. Stąd, gdy w danym miesiącu ma miejsce więcej niż jedna wypłata wynagrodzenia na rzecz danej osoby, wówczas aby miesięczna zaliczka i składki ZUS zostały prawidłowo obliczone (i by nie powstały różnice wynikające z zaokrągleń), każdą kolejną wypłatę najlepiej rozliczać narastająco, tj. łącznie z uwzględnieniem wypłaty wcześniejszej.

Powyższą regułą powinniśmy stosować także w odniesieniu do ulgi dla tzw. klasy średniej. Oznacza to, że przykładowo jeśli pracownik 10. dnia miesiąca otrzyma premię wynikową za zeszły miesiąc w kwocie 3.000 zł brutto, a ostatniego dnia miesiąca płacę zasadniczą za bieżący miesiąc w wysokości 5.000 zł, wówczas:

• najpierw trzeba rozliczyć podatkowo-składkowo wspomnianą premię (bez stosowania ulgi dla klasy średniej bo wysokość przychodu jest niższa od kwoty 5.701 zł stanowiącej dolny limit ulgi), a następnie
• w ostatnim dniu należy sporządzić listę uwzględniającą rozliczenie podatkowo-składkowe kwoty 8.000 zł brutto, na którą składa się zarówno płaca zasadnicza oraz premia. I na tej liście w tym konkretnym przypadku należałoby już uwzględnić ulgę dla klasy średniej.

Przedstawione wyjaśnienia powinny znajdować zastosowanie również w sytuacji, gdy:

– pracownik ma zawarte np. dwie umowy o pracę z tym samym pracodawcą. Jedyną różnicą w takich okolicznościach jest to, że zatrudniony ma prawo do kosztów uzyskania przychodu z każdego stosunku pracy (por. interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 2 września 2021 r. – 0113-KDIPT2-3.4011.456.2021.3.NM), a zatem przy rozliczaniu drugiej wypłaty w danym miesiącu, na finalnej liście płac rozliczającej dwie pensje, powinny być uwzględnione podwójne koszty uzyskania przychodu (chyba, że pracownik złożył wniosek pracodawcy o niestosowanie kosztów w wysokości 250 zł);

– trzeba zastosować nowy mechanizm poboru zaliczki podatkowej – a zatem w przypadku np. wypłacania danemu pracownikowi dwóch składników płacy w różnych terminach w obrębie jednego miesiąca, już przy pierwszej wypłacie płatnik sprawdza czy ma stosować mechanizm z rozporządzenia i jeżeli tak, to go stosuje. Natomiast przy drugiej wypłacie ponownie sprawdza, czy nie jest przekroczony limit 12.800 zł i jeżeli nie jest, to również stosuje ten mechanizm. A jeżeli jest przekroczony limit, to płatnik koryguje pobór zaliczki w skali miesiąca do wysokości zaliczki obliczonej według zasad z 2022 r.

Aby od strony praktycznej przybliżyć omawianą kwestię, posłużmy się przykładem pracownika, który:

• 10. dnia miesiąca otrzymał pensję za zeszły miesiąc w kwocie 10.000 zł brutto, przy rozliczaniu której zaliczka na podatek została pobrana w kwocie zaliczki skalkulowanej według zasad z 31 grudnia 2021 r. (bo była niższa niż zaliczka PIT z 2022 r.);
• po dwóch tygodniach dostał jeszcze nagrodę w wysokości 4.000 zł.

Załóżmy dodatkowo, iż w analizowanych okolicznościach, łączny miesięczny przychód przekroczył pułap 12.800 zł. Z tego powodu, przy sporządzaniu finalnej listy płac rozliczającej narastająco pensję 10.000 zł i nagrodę 4.000 zł, należy naliczyć i pobrać zaliczkę podatkową na zasadach przewidzianych w Polskim Ładzie. Jeśli zaś pracodawca nie dokonuje rozliczeń narastająco, wówczas do podatku należnego od nagrody, powinien on dodać kwotę stanowiącą różnicę między zaliczką podatkową należną od pensji 10.000 zł wyliczoną zgodnie z regułami z 2022 r a zaliczką pobraną w wysokości obliczonej na zasadach z 2021 r.

A zatem w przypadku np. wypłacania danemu pracownikowi dwóch składników płacy w różnych terminach w obrębie jednego miesiąca, już przy pierwszej wypłacie płatnik sprawdza czy ma stosować nowy mechanizm poboru zaliczek PIT i jeżeli tak, to go stosuje. Natomiast przy drugiej wypłacie ponownie sprawdza, czy nie jest przekroczony limit 12.800 zł i jeżeli nie jest, to również stosuje ten mechanizm. A jeżeli jest przekroczony limit, to płatnik koryguje pobór zaliczki w skali miesiąca do wysokości zaliczki obliczonej według zasad z 2022 r.

🧮 Kalkulator Wynagrodzeń 2022 – Jak rozliczać kilka wypłat w m-cu pracownika (Polski Ład) – uwzględnia nowy mechanizm pobierania zaliczek podatkowych
Jak rozliczać kilka wypłat w m-cu pracownika (Polski Ład)?

➪ Kliknij i Sprawdź

Wyjaśnienia resortu finansów

W sytuacji, gdy pracownik jest równocześnie zatrudniony u dwóch różnych pracodawców (całość lub część etatu), wówczas należy wziąć pod uwagę:

1) Uwzględnienie kwoty zmniejszającej podatek (obecnie 425 zł) – w tym celu pracownik może złożyć odpowiednie oświadczenie (PIT-2) u pracodawcy, u którego zamierza uwzględniać tę kwotę.

Przy dwóch umowach o pracę, pracownik składa oświadczenie PIT-2 tylko jednemu pracodawcy. Drugi z nich pobierze zaliczkę na podatek, bez stosowania kwoty zmniejszającej podatek. Oznacza to, że wynagrodzenie miesięczne od tego pracodawcy będzie niższe w porównaniu do zasad w roku 2021 (w przypadku braku stosowania nowego mechanizmu pobierania zaliczek podatkowych). W zeznaniu rocznym pracownik ma prawo ująć całość jednej kwoty zmniejszającej (425 x 12 miesięcy = 5100 zł).

Dlatego warto sprawdzić, czy PIT-2 został złożony, a także, czy nie złożono go u więcej niż jednego płatnika. W przypadku dwóch umów o pracę jego złożenie do pracodawcy, od którego podatnik otrzymuje wyższe wynagrodzenie da z kolei większą pewność pełnego uwzględniania kwoty wolnej już w trakcie roku.

2) Odroczenie w trakcie roku poboru zaliczek – stosowane w sytuacji, gdy zaliczki obliczane według zasad roku 2021 są korzystniejsze dla pracownika, a jego miesięczne przychody nie przekraczają kwoty 12 800 zł. Potrącany wówczas powinien podatek jedynie do wysokości obliczonej według reguł z roku 2021.

W trakcie roku pracownik otrzyma wyższe wynagrodzenie, jednak na etapie zeznania podatkowego może wystąpić konieczność dopłaty podatku. Nowy mechanizm poboru zaliczek podatkowych jest stosowany automatycznie, przy czym pracownik ma prawo zrezygnować z jego stosowania, ale wyłącznie w odniesieniu do tego pracodawcy, u którego nie złożył PIT-2.

W przypadku dwóch umów o pracę, pracownik może zrezygnować ze stosowania nowego mechanizmu pobierania zaliczek na podatek u tego pracodawcy, któremu nie złożył PIT-2. W tej sytuacji, zależnie od poziomów wynagrodzenia, ten pracodawca może potrącić wyższe zaliczki na podatek – pracownik, otrzymując niższe wynagrodzenie netto w trakcie roku, zmniejsza ryzyko dopłaty podatku na etapie zeznania rocznego.

3) Ulga dla klasy średniej – pracownicy, którzy osiągają przychody miesięczne w przedziale od 5701 zł do 11 141 zł, mają pomniejszany dochód o kwotę wynikającą z ustawowego wzoru. Każdy z pracodawców jest zobowiązany uwzględniać tę ulgę na etapie obliczania zaliczek. W zależności od wysokości przychodu, kwota ulgi rośnie stopniowo od 1,92 zł (dla przychodu 5701 zł) do 1121,5 zł (dla przychodu 8550 zł), a następnie obniża się do 0 (dla przychodu 11 142 zł).

Prawo do ulgi jest weryfikowane drugi raz w momencie składania zeznania i finalnie przysługuje tylko podatnikom, którzy osiągają roczny przychód w przedziale od 68 412 zł do 133 692 zł.

Tym samym w przypadku dwóch etatów, warto oszacować w przybliżeniu łączne przychody z obu umów o pracę. Jeżeli taki przychód miałby przekroczyć kwotę 133 692 zł, aby zmniejszyć ryzyko dopłaty rocznej, można złożyć każdemu z pracodawców (lub jednemu z nich) rezygnację z uwzględniania ulgi w trakcie roku. W przeciwnym razie, decydując się na otrzymywanie wyższego wynagrodzenia w trakcie roku, podatnik będzie zobowiązany do zwrotu ulgi w zeznaniu podatkowym.

4) Wniosek o rezygnację z uwzględniania zryczałtowanych kosztów uzyskania przychodów – jeśli dwaj pracodawcy uwzględniają przy obliczaniu zaliczek pełną miesięczną kwotę kosztów (po 250 zł lub podwyższone 300 zł), może to skutkować dopłatą podatku przez pracownika w zeznaniu. Maksymalna wartość kosztów w przypadku dwóch stosunków pracy będzie bowiem niższa od sumy uwzględnionych kosztów w obu umowach i wynosi odpowiednio 4500 zł lub 5400 zł. Jeżeli podatnik chce uniknąć dopłaty podatku w zeznaniu, może złożyć pracodawcy wniosek o zaprzestanie uwzględniania kosztów od kolejnego miesiąca. Wniosek taki może złożyć temu pracodawcy, który stosuje podstawowe koszty wynoszące 250 zł miesięcznie (jeśli pracownik ma prawo do kosztów 300 zł wówczas rezygnacja z KUP musi zostać poprzedzona wycofanie wniosku o stosowanie podwyższonych kosztów uzyskania przychodu).

5) Wniosek o stosowanie wyższej 32% stawki podatku w trakcie roku – w przypadku otrzymywania wynagrodzenia osobno z każdej umowy o pracę w wysokości nieprzekraczającej progu podatkowego 120 000 zł, pracownik będzie miał obliczane zaliczki według stawki 17%. Jeżeli jednak w skali roku łączna podstawa opodatkowania przekroczy ww. próg, na etapie zeznania będzie on zobligowany do dopłaty podatku. Może tego uniknąć, składając pracodawcy wniosek o obliczanie zaliczek według stawki 32%.

Źródło: wiecejwportfelach.gov.pl

Przykład

Porównanie rozliczenia listy płac według przepisów z 2021 r. i 2022 r. w przypadku 30-letniego pracownika (niebędącego uczestnikiem PPK):

• otrzymującego co miesiąc stałą pensję na poziomie 5.000 zł brutto (zawsze na koniec danego m-ca) oraz zmienne premie wynikowe w terminie do 10. dnia m-ca następującego po m-cu, za który są one należne (w miesiącu, którego dotyczy poniższa lista płac premia ta wyniosła 2.000 zł);
• uprawnionego do podstawowych kosztów uzyskania przychodu i kwoty zmniejszającej miesięczną zaliczkę podatkową (na mocy złożonego PIT-2):

– lista płac rozliczająca pierwszą wypłatę w m-cu czyli premię wynikową: 

– finalna lista płac rozliczająca pierwszą i drugą wypłatę w m-cu czyli premię wynikową oraz płacę zasadniczą: